Net als in de andere kunststeden is 2020 ook in Mechelen voor het verblijfstoerisme een héél harde noot om te kraken. De almaar riantere globale overnachtingscijfers over de voorgaande jaren heen werden in maart brutaal KO geslagen door het beruchte virus, dat ondertussen ook de zomer van de Mechelse hotellerie zo goed als compleet in de vernieling hielp. Begin juli werd bijvoorbeeld over de hele stad een bezettingsgraad van amper 7% genoteerd: van dergelijke horror krijg je meteen kippenvel.
“Nee, da’s echt niet oké, maar toch blijven wij een positieve mindsetting houden,“ stelt Ann Leemans, voorzitter van de Mechelen Hotel Association (MHA). Het is eind augustus en haar Parkhotel Montreal, in de dichte buurt van het AZ St.-Maarten, is operationeel. Gedeeltelijk operationeel dan, zoals een aantal van haar collega’s, maar da’s nog altijd meer dan in het toen nog steeds gesloten handvol centraal gelegen hotels. Zoals Novotel Mechelen Centrum, qua kameraantal de grootste van ‘t stad, en twee van de drie hotels uit de Group Daedalus.
Ann Leemans (AL): “De Mechelen Hotel Association (MHA) is een feitelijke vereniging en werd in 2010 – dat is voor mijn tijd – opgericht door een aantal mensen uit de sector. Wij vergaderen één keer per maand, steevast met een goedgevulde agenda. De hotels die officieel erkend zijn kunnen zich aansluiten, en dat zijn ze ook stuk voor stuk. Nochtans is iedereen daar vrij in, wij ronselen geen leden. Wanneer er een nieuw hotel in Mechelen bijkomt zoals vorig jaar (Van der Valk), dan wordt het uitgenodigd en is het zeker welkom! Dat is ook gebeurd.
Op deze maandelijkse vergadering zijn eveneens leden van de dienst toerisme en de MICE- cel aanwezig. Het is bijzonder belangrijk om samen te zitten met die zeer geëngageerde mensen. Mechelen is de kleinste van de 5 Vlaamse kunststeden en met 15 stuks tellen we ook het minst aantal hotels van de vijf. Mechelen is een heel mooie stad waarop we fier mogen zijn en die we heel graag mee promoten. Als je ziet wat er op het vlak van cultuur, mobiliteit, binnen- en buitenlandse campagnes/promoties al ondernomen is, kan je spreken van de ‘kleine parel aan de Dijle’.
Zo zullen we ook met de dienst toerisme meewerken aan weekendacties om meer mensen naar Mechelen te krijgen. Die komt er na de huidige 2+1 actie: dergelijke campagne kan je niet realiseren wanneer iedereen in zijn ‘kotteke’ blijft zitten. Je moet in communicatie gaan en goeie contacten hebben. Alles moet onderling bespreekbaar zijn.”
Hotel Business (HB): Toch zijn er hotels die niet meedoen aan die 2+1?
AL: “Iedereen is daar vrij in. De mensen die niet willen meedoen, hebben daar hun persoonlijke reden voor, toch? Wanneer er iets voorgesteld of uitgewerkt wordt, is iedereen altijd vrij om mee te doen of niet. “
HB: De samenwerking met het stadsbestuur loopt m.a.w. voorbeeldig. Maar perfectie bestaat nu eenmaal niet: wat zijn de mogelijke verbeterpunten?
AL: “Ja, wij hebben een heel goed samenwerkingsverband. Maar af en toe wordt iets beslist dat ons aanbelangt, zonder dat we vooraf gehoord werden. We zouden het fijn vinden om tijdig daarover van gedachten te kunnen wisselen. Natuurlijk neem ik aan dat je voor een gemeenteraad niet aan iedereen kunt gaan vragen wat hij/zij ervan denkt, want dan krijg je nooit iets op zijn poten. Al zijn we denkelijk toch geen onbelangrijke partner. Ik neem geredelijk aan dat we daar in de toekomst beterschap in gaan zien.”
HB: Is met name de verhoging van de citytax één van die voldongen feiten waarvoor de MHA geplaatst werd?
AL: “De citytax bedraagt nu5 euro per kamer:dat is het duurst van alle kunststeden. Dat is wel per kamer, niet per persoon. Dat er een verhoging van de citytax zat aan te komen, hadden we wel verwacht, maar plotseling was die er en daarover werden we niet geraadpleegd. We hadden daaromtrent toch wel graag even mee rond de tafel gezeten, want 5 euro is veel, vooral omdat we heel wat single overnachters hebben. Wanneer dan geargumenteerd wordt dat het toch de firma is die dat betaalt, dan ligt dat bij mij een beetje moeilijk. Vaak krijgen mensen in dit geval een budget om te overnachten. Wanneer dat om meerdere nachten per week gaat, loopt dat aardig op.”
Van 2 + 1 naar 1 + 1 campagne
HB: Staat dit niet wat haaks op de 2+1 campagne, waar de overheid zich van zijn vrijgevige kant toont? Zijn die 1000 overnachtingen overigens al opgesoupeerd?
AL: “Nee, nog niet. Die campagne is pas kunnen starten in juli. We zijn heel goed gestart, hebben meteen ruim 300 overnachtingen daarvan geboekt, maar dan komt die tweede corona-opstoot roet in het eten gooien en is er beslist geweest om de publiciteit daarrond te stoppen. We vonden het niet verantwoord om in die context te gaan uitschreeuwen: ‘Kom maar naar Mechelen!’ Echt ‘on hold’ werd de campagne niet gezet, want je kon blijven boeken, maar de werkelijke promotie errond hebben we voorlopig laten varen.
We zijn van plan om begin september de tweede stap in het verhaal naar voor te brengen en 1 op 1 naar buiten te brengen voor de weekends. We hopen dat ‘vriend’ corona zich dan wat gedraagt, zodat iedereen zin krijgt om een weekendje Mechelen te boeken.
Er is dus nog wat te gaan. Ook al heb je het niet in de hand wat er gebeurt, dan gaat het hier zeker en vast om een welgekomen actie! Daar zijn wél gesprekken rond geweest en onze voorstellen terzake werden ook ingewilligd. Wij zijn de stad heel dankbaar. Dat is echt een ondersteuning en wij hebben die ook nodig.”
HB: Hoe is in het algemeen de verstandhouding binnen de MHA?
AL: “Wij zijn goede concullega’s. Iedereen doet business en iedereen wil uiteraard dat zijn zaak goed draait. Mechelen is niet te groot, heeft ook niet te veel hotels, maar er zijn er nu wel genoeg. Laat mij duidelijk zijn: er hoeven er geen meer bij te komen! Als de hotels die er nu zijn, allemaal in normale omstandigheden kunnen werken zoals het hoort, is dat in Mechelen oké.”
HB: Ruikt dat niet ergens naar een zogenaamde kruideniersmentaliteit?
AL: “Nee, iedereen leidt zijn eigen zaak naar eigen goeddunken. Je zit hier in Mechelen met enkele grote ketens en die worden sowieso van bovenaf gestuurd. De onafhankelijke hotels in Mechelen zijn ook familiale hotels die met hart en ziel gerund worden.
De Mechelse hotellerie leeft voor zo’n 80% leven van de businessklanten. Leisureklanten zijn er eigenlijk alleen maar in de weekends en tijdens de vakanties. Dat is en blijft uiteraard een heel belangrijke groep, ook voor Mechelen, maar er zijn vier overnachtingen in de werkweek en maar drie in het weekend.”
HB: Alsof corona op zich nog niet voldoende is, komen er de jongste tijd ook heel wat onheilsberichten uit de Mechelse business: failliet FNG (Brantano), ontslagen Continental Automotive, zware aandelendip Galapagos,…
AL: “Wanneer alle grenzen open zijn, is er hier normaal heel wat business. Je hebt Mechelen-Zuid, Mechelen-Noord, het industrieterrein van St.-Katelijne-Waver, de richting Gentsesteenweg, plus dichtbij Mechelen de bedrijvigheid aan de kanten van Willebroek. De hotels in Mechelen hebben een goedgevuld huis als de business draait zoals hij moet draaien.”
Grote congressen en hotelinfrastructuur
HB: Van rijke business, aangevuld met heel wat stedenschoon, is de stap niet zo groot naar de organisatie van congressen. Die bestaan in alle grootten. De hamvraag voor het opzetten van grote congressen is de aanwezigheid van voldoende organisatie- en overnachtingsruimte.
AL: “Da’s zo’n beetje waar het schoentje knelt. De MICE-cel wil heel graag congressen naar Mechelen halen. Mechelen zet zich altijd kandidaat als congresbestemming, en waarom ook niet? Het ligt niét aan het ontbreken van een congrescentrum. In het mooi congrescentrum Lamot kan wel wat terecht en in de Nekkerhal kan je eveneens congressen organiseren. Dan spreek je al onmiddellijk van 200 à 300 of meer gasten.
Hebben we dan op dat moment kamers genoeg? Congressen worden heel lang op voorhand bekend gemaakt, dus de hoteliers kunnen zich schikken naar die data. Maar toch hangt het er ook van af wannéér ze die congressen organiseren, want dat is doorgaans op dinsdag, woensdag en/of donderdag, net op die dagen waarop wij het meest bezet zijn. Maandag of vrijdag zouden ons vaak beter passen. Geen enkel hotel in Mechelen heeft 250 kamers zoals in Brussel en Antwerpen. Je moet dus gaan splitsen, en dat is vaak lastig. Het grootste hotel in Mechelen beschikt over 125 kamers. Elk hotel heeft ook zijn vaste clientèle.
Sommige politici hier in Mechelen of er toch nauw bij betrokken, zijn van oordeel dat er in Mechelen hotels moeten bijkomen die congressen van dergelijke omvang kunnen (helpen) opvangen. Ho, wacht even! Hoeveel zo’n congressen ga je per jaar organiseren? Moet er daarvoor nog een hotel bijkomen van honderd-en-zoveel kamers? Die pakweg 360 andere dagen van het jaar moeten die kamers ook wel gevuld geraken, en dat zal niet lukken in Mechelen.
Het is dus een ‘moeilijke’: men wil dat wel, maar wij als hoteliers willen niet nog eens een hotel erbij. Toen onze collega op het Rode-Kruisplein (Van der Valk) erbij gekomen is, hebben ze daar voor een geweldig mooie bestemming gezorgd en gaat het om mensen die de knepen van het vak door en door kennen. Allemaal goed, maar die 120 kamers extra in Mechelen hebben wij allemaal gevoeld… Mettertijd zal zich dat wel regulariseren indien alles goed blijft lopen. Maar om binnen een jaar of twee nog eens dergelijk hotel erbij te krijgen, daar zitten wij echt niet op te wachten!”
Nieuw low-budget hotel nabij station?
HB: Zijn er desondanks geen aanvragen? Wat zit er in de pipeline? Wordt u ook op dit vlak niet vooraf geraadpleegd?
AL: “Absoluut niet, maar natuurlijk hoor ik af en toe wel wat. Onder meer zijn er geruchten dat er een groot low-budget hotel zou bijkomen nabij het station. Op de campus waar vroeger het vroegere AZ St-Maarten functioneerde, wordt een nieuwe site opgetrokken. Er wordt gelobbyd om er ook een hotel bij te hebben. Nu, ik begrijp heel goed de goesting om een groot congres in Mechelen te kunnen laten doorgaan. De mensen van MICE doen hun werk prima en we krijgen er heel veel ondersteuning van, dus daar ligt het zeker ook niet aan. Je zou voor dat moment een pop-up moeten kunnen opzetten (lacht). Maar zo werkt dat niet. Indien er op korte termijn één of meer hotels zouden bijkomen, zullen andere collega’s serieus in de problemen geraken.”
HB: Gelukkig zijn er nog een grote hoeveelheid kleinere MICE-activiteiten?
AL: “Bij de Mechelse hotels heb je er ook een aantal die seminarieruimtes bieden. Ik ben daar eentje van. Godzijdank, want ik zou momenteel niet graag met alleen mijn kamerverhuur zitten. In juli zag je weer een opflakkering van de bedrijvigheid in die zalen, die wij ook inzetten voor familiale aangelegenheden. Maar met die nieuwe uitbraak werd alles weer op nul gezet. Daar moet straks opnieuw wat beweging in komen. Er is heel wat lokale business. Iedereen met seminariezalen heeft daarvoor ook zijn eigen clientèle. Ik kijk uit naar september.”
HB: Standaardvraag: wie zijn de grootste concurrenten van de hotels wat Mechelen betreft? Het antwoord elders luidt doorgaans: Airbnb.
AL: “Wij hebben in Mechelen een heel aantal erkende B&B’s. Sinds kort verwelkomen wij van die mensen één afgevaardigde op onze vergaderingen. Zeker in de situatie waarin we nu verkeren is dat ook voor hen wel interessant, want er worden zaken gedeeld die nuttig zijn. De B&B’s zijn binnen Mechelen goed vertegenwoordigd en ik ben ervan overtuigd dat ze allemaal aardig presteren. Verenigd zijn ze niet echt, denk ik, maar ze komen ook wel eens samen met een aantal. Die B&B’s staan ook voor kamers hier in Mechelen! Er zijn er 10 officieel erkend. Onder hen zijn er die bij wijze van spreken zoveel kamers hebben als het kleinste hotel van Mechelen. Ze liggen goed verspreid, maar het zijn natuurlijk geen hotels.
Airbnb’s hebben we eveneens in Mechelen. Dankzij de nieuwe wetgeving van een paar jaar terug moet elk logies erkend zijn; dit betekent: aan een aantal voorwaarden voldoen. Vanuit de associatie hebben wij de stad gevraagd om daar controles op uit te voeren. De Stad Mechelen volgt dat effectief op. Een Airbnb kruipt ook als een mol uit de grond, als er evenementen zijn waar op dat moment een tekort is aan kamers…”
HB: Van evenementen gesproken: het ontbreken ervan dit jaar moet voor iedereen een pijnpunt zijn?
AL: “Uiteraard! Dit jaar was er geen Tomorrowland. Heel jammer. Dat is zo tof! Het is heel leuk om te doen en dat brengt ook altijd een heerlijk publiek mee.”
HB: Hoe verloopt, voor zo ver tegenwoordig nog nodig, de samenwerking met de taxi’s?
AL: “Ik denk dat zowt elk hotel zijn taximaatschappij heeft waar het veel mee werkt. Ik heb de mijne en in ‘t stad zullen ze andere hebben. Ik heb daar geen enkele reden tot klagen over. Nee, het doet me hartzeer te weten dat ze een deel van de klappen krijgen. Er wordt nooit over die mensen gesproken, maar die hebben het ook zwaar te verduren!”
(Kader)
Vruchtbaar werk Horeca Vlaanderen
HB: U zit persoonlijk ook nog in andere businesses buiten de toeristische sector?
AL: “Dat klopt. Ik kom uit een heel andere sector. In 2012 ben ik hier in terecht gekomen. Van in de wieg leek ik als het ware voorbestemd om in het zakenleven te treden. Onze andere bedrijvigheden situeren zich vooral in de voedingssector. Binnen de groep zijn technieken en vastgoed ons ook niet vreemd.”
HB: Met al die kennis en ervaring moet u de toeristische sector aardig kunnen fileren…
AL: “Het is een heel boeiende sector. Aanwezig zijn op de hotelcommissie van Horeca Vlaanderen in Brussel is leerzaam, je komt er te weten wat er reilt en zeilt. Van elke hotelassociatie wordt er iemand afgevaardigd om te zetelen in deze commissie. Hierdoor hebben wij binnen de kunststeden ook contacten met mekaar. In moeilijke tijden willen wij horen: hoe loopt het bij jullie? Wat leeft er bij jullie? Hoe wordt dit opgelost, hoe wordt dat aangenomen? Dat is toch wel belangrijk.
Mijn bevinding is dat er heel hard gewerkt is vanuit de Horeca om ons ondersteuning te kunnen bieden. Met dank aan Matthias De Caluwe om onze belangen te verdedigen.”
HB: Is dat allemaal samen nuttige tijd die daarin besteed wordt?
AL: “Toch wel, dat is nu wel gebleken! En ook de tijd die ik besteed in de hotelassociatie is over het algemeen nuttige tijd. Zo kan ik het zeker stellen. Al zijn alle bezigheden samen soms wat veel…”
Tekst: Daniel Steevens – Foto’s: Visit Mechelen.